Muzeum im. W. Gombrowicza
Dni Kolbergowskie
Zderzenie pokoleń
Salceson Wizytowy
Sławni ludzie
Waleria Marrene – Morzkowska
ur. 1832 r., zm. 10 pażdziernika 1903 r.,
pisarka, publicystka, tłumaczka
Urodziła się w 1832 r. w Zbożennej w ziemi radomskiej. Była córką generała Jana Chrzciciela Malletskiego de Grandville i Adeli z Krasińskich.
Początkowo nauki pobierała w domu, później w Puławach i w Krakowie, gdzie uczyła się głównie rysunku. Poza tym zdobywała również wiadomości z chemii, fizjologii, fizyki. Jak na owe czasy była kobietą wszechstronnie wykształconą. Gdy miała siedemnaście lat została wydana za ziemianina Michała Morzkowskiego. Nieudane małżeństwo trwało krótko i zakończyło się śmiercią męża.
W tym okresie Morzkowska ogłosiła swoje pierwsze utwory. Debiutowała powieścią „Nowy gladiator”. W 1869 r. odbył się jej ślub z Władysławem Marrene, uczestnikiem powstania styczniowego.
Po przeniesieniu się do warszawy Morzkowska stała się zawodową literatką i zarabiała piórem na utrzymanie rodziny. Mieszkała wraz z rodziną w domu Krasińskich, który stał miejscem spotkań towarzyskich warszawskiego środowiska literackiego i artystycznego. Morzkowska prowadziła szeroką działalność kulturalną i społeczną, była rzeczniczką emancypacji kobiet . wiele lat życia poświęciła pracy publicystycznej i dziennikarskiej. Drukowała wiele w czasopismach całej Polski. Ogłosiła studium pedagogiczne ,,Przesądy w wychowaniu” w którym poruszyła ówczesny system wychowawczy. Była autorką powiastek i opowiadań dla dzieci, tłumaczyła i przerabiała z języków francuskiego, angielskiego, włoskiego i niemieckiego utwory beletrystyczne i popularyzatorskie. Napisała m.in. powieści: „Jerzy”, „Augusta”, Zasady i czyny”, „Mężowie i żony”, „Walka”. Pisała także szkice literackie i studia np. „Kwestia kobiet w utworach Orzeszkowej”, „Cyganeria Warszawska”.
W latach 1870 – 1890 Morzkowska cieszyła się dużą poczytnością, lecz utwory jej przeszły w zapomnienie. Zmarła na chorobę serca w Warszawie 10 października 1903 r.