Twórcy ludowi

Ur. 9 listopada 1932 r. we wsi Potok, k. Ożarowa Opatowskiego w woj. świętokrzyskim. Z wykształcenia jest nauczycielem, studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie i w Kielcach. Pracował w Liceum Ogólnokształcącym w Smogorzowie i Przysusze jako nauczyciel Przysposobienia Obronnego.

Zainteresowania i umiejętności plastyczne ujawniał już w dzieciństwie, rzeźbił niewielkie figurki ludzi, zwierząt, wykonywał proste zabawki drewniane. Swoje zdolności artystyczne rozwijał w kole plastycznym w Liceum Pedagogicznym w Ostrowcu. Jako młody nauczyciel wykonywał materiały propagandowe na potrzeby szkoły.

RzeźRzeźba w drewnie zawsze pozostawała w kręgu jego artystycznych zainteresowań, jednak w okresie aktywności zawodowej, pracy nauczycielskiej rzeźbił okazjonalnie, swoje prace przeznaczał jako upominki dla rodziny i znajomych. Sytuacja uległa zmianie po zakończeniu pracy w szkole, po jego przejściu na emeryturę. Od tego czasu rzeźbi systematycznie, stosunkowo dużo, skutecznie organizuje sobie pozyskiwanie materiału (najczęściej drewna lipowego), osiągnął dużą sprawność techniczną, wypracował swój styl, który znajduje uznanie wśród licznych nabywców jego prac. Rzeźbi dla siebie oraz realizuje zamówienia składane przez znajomych. Jego prace trafiają najczęściej do odbiorców prywatnych w środowisku znajomych w Przysusze i okolicy, za ich pośrednictwem szerzej (w kraju, także za granicę do Stanów Zjednoczonych, Kanadzy, Niemiec, Czech, Słowacji).

Jego prace wykazują cechy rzeźby typu ludowego. Autor używa nawet wobec niektórych prac określenia „ludowe” inne nazywa „artystycznymi”. Różnica wynika z bardziej drobiazgowego opracowania detalu w rzeźbach „artystycznych”, realistycznego ujęcia rysunku twarzy, dłoni. „Ludowe” są wykonane prostymi rytami, schematycznie, powielają popularne wzory znane powszechnie z prezentacji sztuki nieprofesjonalnej.

Tematyka realizowanych rzeźb nie jest szczególnie różnorodna. Wykonuje prace sakralne, powtarza schemat popularnych typów ikonograficznych: Frasobliwy, Chrystus ukrzyżowany, Chrystus w ogrodzie oliwnym, Matka Boska Karmiąca, Madonna z dzieciątkiem, Matka Boska i Św. Jan pod krzyżem. Z tematów świeckich realizuje przedstawienia grajków, Żydów, postaci historyczne, baśniowe, maski egzotyczne, główki wzorowane na wawelskich. W jego mieszkaniu, zarazem pracowni, gdzie przetrzymuje wykonane rzeźby, można doliczyć się kilku realizacji tematycznych, powielanych w wielu egzemplarzach, w zależności od liczby zamówień i dostępności surowca.

Charakterystyczna forma rzeźb J. Rzepki to jednopostaciowe, statyczne, o pełnym, dekoracyjnym i realistycznym opracowaniu plastycznym detalu.

Często wykonuje płaskorzeźby, wizerunki Chrystusa i M. Boskiej. Powierzchnię rzeźb, wygładza, poleruje, stosuje bejcowanie (o różnych nasileniach barwy) i woskowanie. Nie pokrywa rzeźb barwną malaturą. Prace sygnuje ładnie opracowanym monogramem wiązanym J.R.

Swoje prace prezentował na kilku wystawach w środowisku lokalnym, np. z okazji „Dni Kolbergowskich”, Zespole Szkół Zawodowych nr 2 w Przysusze, oraz w miejscowym Domu Kultury. Kilkakrotnie brał udział w konkursach współczesnej sztuki sakralnej, organizowanych przez Stowarzyszenie PAX w Kielcach. Nagrody: Złoty Krzyż Zasługi, Brązowy Medal za zasługi dla obronności kraju, Odznaka Zasłużony dla Województwa Kieleckiego Nagroda Ministra Oświaty.

źródło
http://www.muzeum-radom.pl/tlzr/